Тантелата, позната и како чипка, претставува еден од најпрефинетите текстилни материјали во историјата. Од рачно изработените европски чипки од 16 век до современите машински техники, тантелата останува симбол на елеганција, традиција и мајсторство.
Колку видови на чипки постојат?
Денес се издвојуваат неколку главни категории чипка, секоја со свој препознатлив стил, техника и потекло:
1. Рачно плетена чипка (Bobbin lace / frivolité / needle lace)
Бобинска чипка: се плете со дрвени вретена на специјална перница.
Иглена чипка: се создава со игла и конец, најчесто позната како венецијанска или ретичела.
Фриволите: техникa со игли или алатка за правење мали, кружни мотиви.
2. Машинска чипка
Се произведува со индустриски машини како Leavers или Raschel.
Имитира традиционални техники, но е значително побрза и поевтина за производство.
3. Хеклана и плетена чипка
Се создава со хеклање или плетење – популарна во традиционалниот занаетски текстил.
4. Везена чипка
Мотиви се везат врз тул или органза.
Денес е најчестата форма во свадбени и вечерни фустани.
Како се прави тантелата?
Рачната чипка бара огромно трпение и знаење. Мајсторките следат сложени шеми и користат фини конци од свила, лен или памук. Еден метар рачна бобинска чипка може да бара и до 200 работни часа.
Машинската чипка се изработува на специјализирани машини што создаваат комплексни мотиви од синтетички или природни влакна. Процесот е побрз, а дизајнот може да се програмира дигитално.
Колку чини најскапата чипка?
Најскапите примероци се рачно плетени чипки од Белгија, Франција и Италија, каде традицијата е стара неколку векови.
Рачна белгиска бобинска чипка може да достигне цена од 500 до 3.000 евра по метар, зависно од комплексноста и материјалот.
Антиквитетите од 18 и 19 век на аукции се продаваат и по десетици илјади евра.
Ексклузивна haute couture чипка од Париз изработена од свила, златни нишки или специјални везови може да достигне и над 10.000 евра за еден фустан.
Како се произведува тантела денес?
Современото производство се одвива во две насоки:
Индустриска тантела
Се користат синтетички влакна (полиестер, најлон), кои ја прават поевтина и поиздржлива.
Машините создаваат големи количини за модната индустрија, долна облека и текстил за ентериери.
Луксузна рачна тантела
Се изработува во мали ателјеа во Белгија, Франција, Хрватска, Словенија и Шпанија.
Често се користи за свадбени фустани, традиционални носии и висока мода.
Зошто тантелата и денес е толку барана?
Тантелата е материјал кој визуелно ја претставува женственоста, прецизноста и уметноста. Таа лесно се вклопува во современи модни дизајни, обезбедува луксузен изглед и создава препознатлива текстура која ретко може да се постигне со други материјали.
Покрај технолошкиот развој, рачната тантела останува културно наследство и сè повеќе се вреднува како форма на текстилен занает што треба да се сочува.
Автор: Небојша Толески
Колку чини најскапата чипка?
Зошто тантелата и денес е толку барана?