АНA ВИНТУР ИЛИ МИРАНДА ПРИСЛИ: КОЈА Е ВИСТИНСКАТА КРАЛИЦА НА МОДНАТА МОЌ?

Во светот на модата, ретко која личност ја надминува сопствената професија и станува културен архетип. Ана Винтур го направи токму тоа. Но, парадоксално, нејзината сенка – или подобро кажано, нејзиното огледало – е фиктивен лик: Миранда Присли од филмот „Ѓаволот носи Прада“. Едната е реална уредничка што ја обликува глобалната модна индустрија повеќе од три децении. Другата е филмска икона што засекогаш го дефинираше поимот „моќна жена во мода“. Прашањето не е дали се слични. Прашањето е — која навистина е подобра?

СЛИЧНОСТИ: МОЌТА КАКО ЈАЗИК

Сличностите меѓу Ана Винтур и Миранда Присли не се случајни. Миранда е директно инспирирана од Винтур — не само во визуелниот код (кратката боб фризура, темните очила, минималистичката естетика), туку и во самата идеја за апсолутна уредничка контрола.

И двете жени управуваат со системи што ја диктираат модата, а не ја следат, поседуваат студена прецизност во одлучувањето, се симбол на елитна, недостижна моќ, ја користат тишината како алатка за авторитет. Кај нив, модата не е облека — таа е политика, култура и економија.

РАЗЛИЧНОСТИ: РЕАЛНА МОЌ НАСПРОТИВ НАРАТИВНА МОЌ

Таму каде што Миранда Присли е драматуршки совршена, Ана Винтур е стратешки непобедлива.

Миранда Присли
– функционира како мит
– нејзината моќ е апсолутна, но ограничена во рамките на приказната
– таа е симбол на страв, дистанца и лична жртва
– нејзината величина е емотивна и кинематографска

Ана Винтур, пак:
– има реална, измерлива и институционална моќ
– таа не само што лансира дизајнери, туку спасува брендови
– ја трансформираше Vogue во глобален културен орган
– ја редефинираше врската меѓу мода, политика, уметност и поп-култура

Додека Миранда владее со страв, Ана владее со систем.

КАРАКТЕР: СТУДЕНИ ИЛИ СТРАТЕШКИ ОРИЕНТИРАНИ?

Филмот ја прикажува Миранда како емоционално недостапна и сурова — жена што жртвува сè за професионална доминација. Ана Винтур, иако често опишувана како строга, во реалноста е позната по долгорочно менторство, институционално размислување и визија што оди подалеку од личниот его-проект. Да, Миранда Присли е архетип. Ана Винтур е архитект.

ВЛИЈАНИЕ: КОЈА ГО МЕНУВА СВЕТОТ?

Тука дилемата престанува да биде дилема. Миранда Присли го промени начинот на кој јавноста ја гледа модната индустрија. Таа стана симбол, референца, поп-културен код. Но Ана Винтур ја промени самата индустрија, ги отвори вратите за нови генерации дизајнери, ја внесе модата во институциите на моќ, ја направи релевантна во глобален, не само естетски контекст

ПРЕСУДА: КОЈА Е ПОДОБРА?

Ако зборуваме за икона — Миранда Присли е непобедлива.
Ако зборуваме за влијание — Ана Винтур нема конкуренција.

Миранда е фантазија за моќта.
Ана е реалноста на моќта.

И токму затоа, во финалната анализа, одговорот е јасен:
Ана Винтур е подобра — затоа што не мора да биде филмски лик за да биде легенда

Небојша Толески