Во 2025-та, режисерката Тамара Котевска повторно ја привлекува светската филмска јавност со својот нов документарец „The Tale of Silyan“- „Приказната за Силјан“. Филмот, кој ги спојува суровата реалност на современото македонско село со ехо од народни преданија, веќе освои значајни меѓународни признанија — и сега официјално се натпреварува за најутилизираното признание во светското кино: наградата Academy Award (Оскар).
Од фестивали до меѓународна дистрибуција
– „The Tale of Silyan“ имаше светска премиера на 82-от Venice International Film Festival (август 2025), а по тоа следуваше настап на Toronto International Film Festival.
– За проектот се заинтересира и реномираниот британски дистрибутер Dogwoof, со кој Котевска веќе соработуваше на „Honeyland“. Откупот на правата од Dogwoof е јасен сигнал дека „Силјан“ се смета за кандидат со потенцијал за глобална дистрибуција и фестивалски живот.
– Дополнително, светските права ги презеде и National Geographic Documentary Films, што значи дека филмот ќе има шанса да се гледа на голем број пазари, театарски и стриминг.
Двојна победа на 41. IDA Documentary Awards
На 7 декември 2025, во Лос Анџелес се одржа церемонијата на 41-вите IDA Documentary Awards — една од најпрестижните манифестации посветени на документарното филмско творештво. Тамара Котевска и „Силјан“ излегоа како големи победници:
Најдобар документарен филм (Best Feature Documentary)
Најдобра камера (Best Cinematography) — за визуелната работа на кинематограферот Jean Dakar, кој со својот стил создава поетски, магичен свет на приказната.
Ова двојно признание од IDA е силен аргумент дека „Силјан“ не е само регионален хит — туку сериозен ривал на светската документарна сцена.
Македонски кандидат за Оскар
Според официјалното соопштение, „The Tale of Silyan“ е избран како македонски кандидат за наградата Оскар за најдобар меѓународен (интернационален) филм на 98-тото издание на Оскарите. Одлуката е донесена едногласно од деветчлена комисија при Друштвото на филмските работници на Македонија.
Сега филмот се наоѓа на официјалната листа на потенцијални номинирани — потесниот избор ќе биде објавен на 16 декември 2025, а финалните номинации на 22 јануари 2026.
Зошто „Силјан“ е вистински кандидат за Оскар
Приказна со длабочина и емотивен удар — балансиран микс од документарна реалност и македонска народна легенда, со универзални теми: миграција, економски предизвици, исчекување, солидарност и надеж.
Силна визуелна форма — „Силјан“ плени со поетика, внимание кон природата, птиците, земјата и луѓето, што ја прави приказната релевантна и светска. Победата за камера на IDA потврдува дека филмот е технички и артистички на високо ниво.
Меѓународна поддршка и дистрибуција — со Dogwoof и National Geographic зад себе, филмот има реална шанса да стигне до широк аудиториум, што е клучно за Оскар трката.
Што значи ова за Македонија
„The Tale of Silyan“ не е само филм — тоа е шанса да македонската култура, приказна и документаристичка традиција добијат место на светската филмска мапа. Со успехот од IDA и кандидатурата за Оскар, македонското кино повторно покажува дека може да конкурира со најдобрите — не по буџет, туку по искреност, храброст и умешност.
За Тамара Котевска, ова е нов чекор на светската сцена — следејќи ја траекторијата од „Honeyland“ до „Силјан“, таа ја докажува својата позиција како еден од највозбудливите документаристи од Балканот.
Н.Т
Од фестивали до меѓународна дистрибуција
Двојна победа на 41. IDA Documentary Awards
Зошто „Силјан“ е вистински кандидат за Оскар